Stowarzyszenie Na Drodze Ekspresji (SNDE) powstało w 2004 roku, z misją aktywizowania społecznego i zawodowego oraz przeciwdziałania izolacji osób z niepełnosprawnościami, zwłaszcza intelektualnymi i z zaburzeniami psychicznymi. Działa na terenie województwa pomorskiego, wspierając także aktywność obywatelską społeczności lokalnej. Obecnie SNDE zatrudnia 18 osób na umowę o pracę i współpracuje z kilkunastoma zleceniobiorcami oraz wolontariuszami (w 2023 roku było ich 61). Stowarzyszenie realizuje różnorodne działania społeczne, kulturalne i edukacyjne, w tym m.in.: prowadzenie klubu samopomocy, zespołu mieszkań wspomaganych „Na Gigancie” czy organizację Międzynarodowego Przeglądu Teatralnego MASSKA, który w 2023 roku zgromadził 207 artystów i tysiące widzów.
SNDE jest także inicjatorem Pomorskiej Koalicji na Rzecz Zdrowia Psychicznego i organizatorem kampanii „Odmień Swoją Głowę” oraz akcji takich jak „Marsz #poGodność” czy „Róża od Św. Walentego”. Akademia Don Kichota, uruchomiona w 2022 roku, oferuje edukację i aktywność społeczną dla osób z niepełnosprawnościami i doświadczeniem kryzysu psychicznego, skupiając około 60 osób miesięcznie. Działania SNDE są ukierunkowane na realne potrzeby odbiorców, zapewniając ciągłość i rozwój wsparcia. W 2024 roku Stowarzyszenie obchodzi 20-lecie działalności, z sukcesami w takich obszarach jak pomoc społeczna, usługi socjalne oraz aktywizacja i integracja społeczna.
Magda Jabłońska: Cześć dziewczyny, rozumiem, że jesteście pełne entuzjazmu i emocji. Czy mogłybyście opowiedzieć, co teraz czujecie?
Aleksandra Pakólska: Oczywiście, jest w nas bardzo dużo emocji! W tym roku obchodzimy nasze 20-lecie, co stanowi podwójną okazję do świętowania.
Anna Horak: To dla nas ogromny prezent! Nie spodziewałyśmy się tego wyróżnienia, podobnie jak reszta zespołu. To bardzo miłe, szczególnie w kontekście tych 20 lat intensywnej i wyczerpującej pracy. Bardzo dziękujemy!
To jest już kolejna nagroda dla Waszej organizacji, prawda?
AH: Zgadza się. Pierwszy [Bursztynowy Mieczyk] otrzymaliśmy w 2011 roku. Wtedy wyróżniono nas za działania wspierające społeczeństwo obywatelskie, w tym za prowadzenie Centrum Organizacji Pozarządowych i Wolontariatu oraz za pomoc osobom z niepełnosprawnościami. W tym roku nagroda dotyczy przede wszystkim wsparcia osób z niepełnosprawnościami oraz cierpiących na zaburzenia psychiczne.

W jakim kierunku rozwinęliście się w ostatnich latach? Czy zależało to od projektu, który pozyskaliście? Czy raczej wasza wielobranżowość wynika z faktycznych potrzeb, jakie diagnozujecie w Sopocie i pod nie szyjecie projekty?
AP: Zdecydowanie to ostatnie. Skupiamy się na działaniach, które są rzeczywiste i odpowiadają na potrzeby ludzi. Nie realizujemy projektów bez sensu – wszystko, co robimy, jest dla konkretnych osób. Osoby, z którymi współpracujemy, są z nami, a my jesteśmy dla nich. Codziennie pytamy ludzi, czego potrzebują, i staramy się realizować te potrzeby. To dla nas priorytet.
Ilu macie obecnie podopiecznych? Czy jest to stała liczba?
AP: Możemy to określić w zależności od projektu i jego zasięgu. W sprawozdaniach rocznych pojawiają się setki, a czasem tysiące osób – jeśli uwzględnimy odbiorców naszych mediów społecznościowych. Na co dzień jest to jednak około 50 osób, które regularnie korzystają z naszego wsparcia.
A jakie przeszkody napotykacie na co dzień? Co wam najbardziej doskwiera?
AH: Szczerze? Brak czasu. To bolączka, która dotyka wielu działaczy w sektorze pozarządowym. Chcielibyśmy robić więcej, ale ograniczone zasoby kadrowe i finansowe na to nie pozwalają. Marzy nam się szerszy zespół zaangażowanych, odpowiedzialnych i empatycznych ludzi, którzy rozumieją sens naszej pracy. Ważne jest też zapewnienie godnych wynagrodzeń za ten trud.
Jakie macie plany na 2025 rok?
AP: Chcemy kontynuować naszą działalność, ale też nieco zwolnić i skupić się na refleksji. Planujemy zadbać o siebie jako o ludzi i jako organizację. Bez tego trudno byłoby nam działać dalej. W 2025 roku chcemy przeprowadzić ewaluację naszej 20-letniej działalności, odpowiedzieć sobie na ważne pytania i iść naprzód z jeszcze większą pewnością.
