Ostatnie lata to ogromnie wymagający czas na wielu płaszczyznach życia społecznego: od sytuacji i napięć geopolitycznych, przez globalną redefinicję sposobów pracy, po wartości najważniejsze w kontekście cywilizacyjnym. Organizacje pozarządowe odgrywają nierzadko kluczową rolę w tych obszarach, nie tylko zabezpieczając humanitarnie możliwość ciągłości łańcucha dostaw rzeczy niezbędnych, ale też edukując społeczeństwa do funkcjonowania w nowych rzeczywistościach i czasach.
Nie zmienia to faktu, że trzeci sektor również wewnętrznie przechodzi wymagający okres redefinicji, głównie za sprawą standaryzacji pracy zdalnej, wprowadzania narzędzi technologicznych oraz rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji. Praca zdalna, wcześniej co prawda spotykana w sektorze NGO, stała się koniecznością podczas pandemii, co wymusiło szybką adaptację do nowych warunków. Dzięki platformom takim jak Microsoft Teams czy Zoom organizacje mogły kontynuować swoją działalność, koordynując pracę zespołów rozproszonych na całym świecie. Przykładowo, Amnesty International organizowała globalne spotkania i szkolenia online, które z powodzeniem zastąpiły tradycyjne warsztaty i spotkania terenowe.
Technologia stała się nie tylko narzędziem pracy, ale także kluczowym elementem zarządzania. Systemy do zarządzania projektami, takie jak Trello czy Asana, umożliwiły monitorowanie postępów w czasie rzeczywistym i zwiększyły transparentność działań. Organizacje zaczęły też wykorzystywać zaawansowane systemy CRM, jak Salesforce, do efektywnego zarządzania danymi o darczyńcach, co pozwoliło na lepsze personalizowanie kampanii. Na przykład WWF może teraz kierować swoje akcje do konkretnych grup darczyńców zainteresowanych określonymi tematami, co zwiększa skuteczność i zaangażowanie odbiorców.
Sztuczna inteligencja, choć wciąż stosunkowo nowa w tym sektorze, już teraz wpływa na jego rozwój. Chatboty oparte na AI, używane m.in. przez organizację Save the Children, pomagają w szybkim odpowiadaniu na pytania darczyńców i beneficjentów. Dzięki nim organizacje mogą zaoszczędzić czas, który mogą przeznaczyć na bardziej złożone działania. AI znajduje też zastosowanie w analizie danych i przewidywaniu potrzeb, np. Refugee Assistance dzięki uczeniu maszynowemu potrafi przewidywać potrzeby uchodźców, co pomaga w lepszym planowaniu pomocy.
W Polsce organizacje pozarządowe mogą liczyć na wsparcie technologiczne w ramach współpracy z biznesem lub większymi organizacjami o globalnym zasięgu, jednak nie eliminuje to częstego lęku przed rozwojem technologii, co deklaruje ponad 60% Polaków (wg raportu CBOS, ‘Sztuczna inteligencja – uczucia, narzędzia i diagnoza medyczna’ z Października 2024)
Dlatego inicjatywy związane z rozwojem kompetencji cyfrowych i krytycznego myślenia o roli technologii w działaniach NGOsów są niezbędne. Nie jest bowiem tajemnicą, że organizacje pozarządowe, które potrafią wykorzystać nowe technologie, mogą lepiej odpowiadać na zmieniające się potrzeby społeczne i działać szybciej oraz skuteczniej, w dynamicznie zmieniającym się świecie.
Na całe szczęście, ze względu na dostępność takich narzędzi jak ChatGPT, lub Perplexity, rozwijanie kompetencji wokół AI jest łatwiejsze, niż mogłoby się wydawać. Co prawda, warto szukać kursów, oraz szkoleń oferujących możliwość pełniejszego zrozumienia możliwości tych narzędzi, jednak nawet we własnym zakresie możliwe jest nauczenie się tego jak korzystać z dostępnych publicznie wersji GenAI.
Kluczowym aspektem jest tutaj eksperymentowanie i poszukiwanie rozwiązań dla problemów, które są nam bliskie. I właśnie tę umiejętność definiowania problemów, oraz kluczowych dla nas zadań, uznalibyśmy za jedną z ważniejszych cyfrowych kompetencji, jakie powinny być obecnie rozwijanie w NGO.
Federacja na rzecz Lepszej Debaty Publicznej (FLDP) zrzesza organizacje pozarządowe, działając na rzecz jakości debaty publicznej w Polsce. Promuje wolność słowa, etykę mediów, społeczną odpowiedzialność technologii, inicjuje projekty strażnicze dla NGO, a także realizuje program Akademia Innowacyjności NGO, finansowany przez Narodowy Instytut Wolności.
