Już 29 maja, podczas Dnia Działających w Kulturze w Gdańsku, po raz pierwszy wręczona zostanie Nagroda Marszałka Województwa Pomorskiego – Pomorska Nagroda dla Liderek i Liderów Kultury – Nagroda Teodory. To nowe, niezwykle potrzebne wyróżnienie dla osób, które od lat konsekwentnie współtworzą kulturalną tkankę Pomorza – często z dala od świateł reflektorów, ale zawsze z ogromnym zaangażowaniem i sercem do lokalnych społeczności.
Magazyn Pomost z dumą objął to wydarzenie Patronatem Medialnym.
O Nagrodzie Teodory
Nagroda została zainicjowana w 2024 r. przez Samorząd Województwa Pomorskiego, a jej organizatorem jest Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku. Ma na celu uhonorowanie osób, które wykorzystują działania kulturalne jako narzędzie do budowania pozytywnej zmiany w swoich lokalnych społecznościach.
Nagroda nosi imię Teodory Gulgowskiej – wybitnej liderki społecznej i animatorki kultury ludowej na Kaszubach, która ponad wiek temu, wspólnie z mężem, założyła pierwsze na ziemiach polskich muzeum na wolnym powietrzu we Wdzydzach.
Forma statuetki to nowoczesna interpretacja tradycyjnego pomorskiego rzemiosła plecionkarskiego. Jej głównym elementem jest precyzyjnie wykonany ażurowy wieniec o średnicy 22 cm, spleciony z trwałego aluminiowego pręta o grubości 4 mm. Inspiracją dla splotu były popularne w regionie techniki wikliniarskie – symbolizujące sieć relacji, więzi międzyludzkie i wspólnotę, którą tworzą liderki i liderzy kultury.
W centrum wieńca znajduje się okrągła plakieta o średnicy 10 cm, wykonana z polerowanej stali nierdzewnej, z wygrawerowanym symbolem Nagrody. Tym, co wyróżnia ją szczególnie, jest bioplastikowy front – materiał opracowany specjalnie na potrzeby projektu. Powstał on z glonów bałtyckich, a konkretnie widlika zaostrzonego, z dodatkiem bursztynu (czyli legendarnego „złota Bałtyku”) oraz lokalnych kwiatów i liści, zatopionych w masie.
Efekt? Statuetka, która łączy w sobie nowoczesność, tradycję i ekologiczne podejście. To nie tylko przedmiot, ale manifest wartości: troski o środowisko, szacunku do lokalnego dziedzictwa i wspierania innowacji.
Autorką projektu jest Blanka Byrwa – artystka i projektantka pracująca na styku sztuki, nauki i aktywizmu ekologicznego. Znana jest m.in. z wystaw na Gdynia Design Days i projektów edukacyjnych z zakresu biomateriałów. Prowadzi warsztaty na ASP i Uniwersytecie Gdańskim, a jako prezeska Fundacji CUMY współtworzy Makerspace w Stoczni Gdańskiej. Jej działania skupiają się na budowaniu społecznej świadomości ekologicznej poprzez sztukę i dizajn.
Nominowani – ludzie i tematy
Tegoroczna lista nominowanych to mieszanka doświadczeń, tematów i podejść do kultury. Każda z tych osób działa w innym kontekście, ale łączy je jedno: wiara w sens wspólnotowego działania i siłę kultury jako narzędzia zmiany.
- Ewa Orzechowska – edukatorka i animatorka, od lat udowadnia, że dzieci i młodzież mają głos. Jej projekty angażują młodych do działania na rzecz swojej okolicy, ucząc współodpowiedzialności i kreatywności.
- Piotr Zatoń – kierownik domu kultury w małej miejscowości, gdzie instytucja ta stała się centrum życia społecznego. O pracy „człowieka orkiestry” opowie z humorem i szczerością.
- Sulisława Borowska – animatorka, trenerka, działaczka na rzecz różnorodności. Wierzy, że kultura może i powinna budować mosty – między ludźmi, narracjami i światopoglądami.
- Patrycja Blindow – prowadzi małe kino na końcu świata. Pokazuje, że nawet w miejscach bez instytucji można tworzyć przestrzeń dla kina autorskiego i lokalnych premier.
- Jarosław Marciszewski – twórca projektu „Różnodźwięki/Different Sounds”, łączącego dźwięk, sztukę i włączanie społeczne. Jego praca to manifest: każdy ma prawo być artystą_ą.
- Michał Miegoń – muzyk, przewodnik po dziwnych dźwiękach i jeszcze dziwniejszych przestrzeniach: krzakach, klatkach, murach. Opowiada historię Pomorza przez mikroarchiwa i zjawiska paranormalne.
- Renata Sztabnik – bibliotekarka i animatorka z małej miejscowości, która pokazuje, że biblioteka to dziś przestrzeń wspólnoty i lokalnych działań.
Więcej o nominowanych przeczytacie tu: LINK
Gala i rozmowy z nominowanymi
Zanim poznamy nazwiska laureatek i laureatów, uczestnicy wydarzenia będą mieli okazję spotkać się z nominowanymi podczas sesji stolikowej. To forma krótkich rozmów przy stolikach, w trakcie których każda z nominowanych osób opowie o swojej pracy, wartościach i codziennych wyzwaniach.
Jak mówi Marta Korga-Bistram z Nadbałtyckiego Centrum Kultury:
– To wyróżnienie dla tych, których praca zwykle bywa niewidoczna, a bez której nasz sektor nie mógłby się rozwijać. Chcemy, by czuli się docenieni – i by inni mogli ich poznać.
.
