Mózg przyszłości i  kompetencje przyszłości – czyli jak wygrać z AI w walce o swoje stanowisko?

W ostatnich latach coraz częściej słyszymy pytania: Czy AI zastąpi inżynierów? Komu AI zabierze pracę? Jakie zawody są zagrożone? To tematy, które zyskują ogromną popularność w wyszukiwarkach internetowych. Trudno się dziwić – sztuczna inteligencja już dziś przejmuje wiele powtarzalnych zadań, a według przewidywań Sama Altmana, CEO OpenAI, w ciągu najbliższych pięciu lat jej możliwości jeszcze bardziej się rozwiną.

Jednak, zamiast popadać w panikę, warto zadać sobie pytanie: Co mogę zrobić, aby w tej zmieniającej się rzeczywistości pozostać niezastąpionym?

Rusz głową!

I przypomina mi się bajka z dzieciństwa, w której Herkules wziął rozbieg i przebił się na drugą stronę muru za pomocą swojej głowy… Aby uniknąć podobnego nieporozumienia, podam aż trzy obszary, które warto wziąć w nowym roku na warsztat: 

Intelektualne, będą to takie umiejętności jak elastyczność myślenia, krytyczne myślenie, kreatywność, umiejętność rozwiązywania złożonych problemów.

Społeczne, czyli umiejętność współpracy w grupie, zarządzanie zespołami, inteligencja emocjonalna (rozpoznawanie emocji, empatia, teoria umysłu)

Techniczne, czyli rozumienie nowych technologii i umiejętność ich wykorzystania.

Co warto dodać do postanowień noworocznych?

Mózg, jak doskonale wiemy, jest skomplikowaną maszyną. Klucz do jego efektywności leży w zrozumieniu jego działania i odpowiednim „treningu”. Zatem śmiało, w nowym roku możesz postawić na siebie i wprowadzić kilka zmian w życie:

Trening świadomego myślenia, zamiast karnetu na siłownię

Rejony kory mózgowej odpowiedzialnej za intelekt, czyli bocznej kory przedczołowej odpowiadają za najważniejsze funkcje poznawcze: kontrolne, rozwiązywanie problemów, planowanie, przewidywanie, branie pod uwagę różnych możliwości i scenariuszy, rozpatrywanie ich i ocenianie. 

Można powiedzieć na chłopski rozum, że boczna kora przedczołowa odpowiada za wszystko to, co możemy określić świadomym analizowaniem. Nasz mózg niechętnie z tego korzysta, bo to wymaga mnóstwa energii. Z punktu widzenia mózgu energia jest czymś, co jest zawsze w deficycie. Pomimo, że sporo z nas “stać” na wydawanie rozrzutne energii mózgu, nasz mózg czuje się w obowiązku do stałego magazynowania.

W prostym przełożeniu oznacza to, że aby myśleć krytycznie (świadomie analizować) musimy zapewnić nasz mózg, że mamy wystarczająco skumulowanej energii. Dlatego w nowym roku warto zadbać o regularny sen i zdrową dietę. Zbilansowana dieta stanowi fundament dla efektywnego funkcjonowania mózgu, dostarczając mu niezbędnej energii. Ale pamiętaj także o dobrym nawodnieniu! 

Istotne będzie trenowanie umiejętności koncentracji, na przykład poprzez medytację lub ćwiczenia mindfulness. Wyciszysz dzięki temu umysł i jego zdolność do skupienia. Zachodnia forma medytacji nie obejmie powtarzania mantry i pozostania nieruchomym godzinami, a skupi się na czymś bardziej prozaicznym. Następnym razem, gdy wyjdziesz na przerwę kawową, usiądź w ciszy i skup się na smaku kawy. Poczuj jej zapach. Ogrzej się w cieple, jaki oddaje kubek. To tyle i aż tyle. Zdziała cuda. 

Stres sieje zniszczenie także w Twoim mózgu. Wpływa na struktury odpowiedzialne za pamięć, ponieważ są ze sobą ściśle powiązane. Ciało migdałowate (emocje) podczas silnej aktywacji, będzie aktywować także hipokamp (pamięć). Z tej przyczyny równie ważna jest nauka zarządzania stresem. Zapamiętaj, że czasem wystarczy przejść na chwilę do innego pokoju, aby zmienić otoczenie i dosłownie “wyjść z danej sytuacji”.

Kreatywność, jako nowe hobby

Kreatywność to umiejętność znajdowania nowych rozwiązań i spojrzenia na problem z innej perspektywy. Sięgając do wiedzy neurologicznej: polega na współpracy lewej i prawej półkuli mózgu. Kora przedczołowa i kora ciemieniowa ściśle ze sobą współpracują, ale trzeba użyć obydwu półkul mózgowych, co oznacza maksymalne skupienie. 

Pozornie można myśleć, że to dzieci są najbardziej kreatywnymi istotami. Jednak to wiedza, doświadczenie, umiejętność skupienia uwagi i rozwinięta boczna kora przedczołowa współpracując z ciemieniową, wpływają na to, że zawsze będziemy w stanie wymyślić rozwiązanie. 

Dzieci natomiast mają w stosunku do dorosłych mało doświadczeń społecznych i nie są napiętnowane krytyką. Nie obawiają się, że ich rozwiązanie zostanie wyśmiane, bo niedostatecznie wykształcona kora przedczołowa nie może dojść do analizy błędu. I to jest to, czego od dzieci możemy się uczyć. U dorosłych sprawa zaczyna się komplikować. W nowej sytuacji następuje pobudzenie zakrętu obręczy (części układu emocjonalnego), który zaczyna generować emocję — lęk. Przed porażką, przed oceną, a nawet przed wydaniem mnóstwa energii na działanie, które okaże się nieprzydatne… 

Warto zatem, ku kreatywnym rozwiązaniom, nie zabijać swoich pomysłów, poddając ich zbyt dużej krytyce. Emocje są potężnym motywatorem, ale także mogą też przeszkadzać w racjonalnym myśleniu. Nadmiar emocji może prowadzi do wyczerpania i podejmowania pochopnych decyzji. Zwykle pod wpływem emocji nasz mózg sięgnie po działanie zgodne z naszym schematem, które niekoniecznie będzie pożądane w profesjonalnej pracy, nie wspomnę już o kreatywnym podejściu w szukaniu rozwiązań.

Ku końcowi

Nie będzie typowego podsumowania. Jeśli udało Ci się dotrzeć do końca tego artykułu, to serdecznie Ci gratuluję. Masz trochę narzędzi i wiedzy, niekoniecznie z dziedziny AI, za to jak dobrze zadbać o siebie w Nowym Roku. Chciałabym zatem życzyć Ci drogi Czytelniku i droga Czytelniczko, aby idea niesienia pomocy przyświecała Ci w nadchodzącym nowym roku. Pamiętaj, że Twoje najmniejsze sukcesy mają wielki wpływ na życie innych. Życzę Ci także otwartości na rozwój, poczucia satysfakcji i inspirujących spotkań, które zbudują poczucie wspólnoty.

I oczywiście, czasu dla siebie – na odpoczynek, regenerację i naładowanie baterii. Pamiętaj, że nie zatroszczysz się o innych, jeśli nie zatroszczysz się o siebie.

Artykuł przygotowany z pomocą AI 🙂

  • Psycholożka, absolwentka Uniwersytetu Gdańskiego ze specjalnością neurobiopsychologia. Uczestniczka w procesie certyfikacji terapeuty Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach oraz Członkini Polskiego Stowarzyszenia Terapeutów Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach. W swoim życiu zawodowym zajmuję się pracą z osobami dorosłymi borykającymi się z różnego rodzaju wykluczeniem społecznym, aktualnie w ramach OWES. Swoją pracę wiążę także z dziećmi i młodzieżą prowadząc wsparcie psychologiczne w ramach działań profilaktycznych w Mrowisku oraz w Szkole Montessori jako psycholog szkolny.

Pytanie miesiąca

NGO odgrywają kluczową rolę w sektorze ochrony zdrowia, uzupełniając działania instytucji publicznych i prywatnych