Francuskie finansowanie ekonomii społecznej. Solidarnie dla wspólnego zysku

France Active jest pionierem w dziedzinie finansów solidarnościowych we Francji. Od ponad 30 lat wspieramy przedsiębiorców realizujących projekty o znaczeniu społecznym i lokalnym. Sieć składa się z 35 stowarzyszeń terytorialnych oraz dwóch spółek finansowych: France Active Garantie i France Active Investissement. Naszym celem jest promowanie zaangażowania na rzecz bardziej inkluzywnego i zrównoważonego społeczeństwa jako nowego modelu rozwoju gospodarczego. Przedsiębiorcy otrzymują wsparcie, które pozwala im działać na rzecz ekologicznej, solidarnej i demokratycznej przyszłości. Jesteśmy obecni na wszystkich etapach rozwoju projektu: pomagamy wzmocnić strategię, uzyskać kredyt bankowy, sfinansować przedsięwzięcie oraz zwiększyć jego pozytywny wpływ i możliwości współpracy.

Nasza misja to po przede wszystkim ochrona ścieżek rozwoju przedsiębiorców realizujących projekty o znaczeniu społecznym i lokalnym, którzy często mają utrudniony dostęp do finansowania bankowego. Zależy nam na zachęcaniu do inwestycji solidarnościowych i dawanie podmiotom ekonomii społecznej i solidarnej środków do realizacji większych projektów. A po trzecie wzmacnianie społeczne i środowiskowe zaangażowanie przedsiębiorców, aby budować społeczeństwo naprawdę solidarne.

Zaangażowanie na każdym etapie

Zaangażowanie przedsiębiorców przejawia się w pięciu wymiarach: zatrudnienie, terytorium, projekt społeczny, ekologia i zarządzanie. Wszystkie projekty są analizowane indywidualnie, w sposób jakościowy i dopasowany do potrzeb. Wsparcie oferowane przez France Active polega na przekazywaniu wiedzy i porad, które pozwalają przedsiębiorcom budować i strukturyzować strategię, w szczególności finansową, uwzględniając jej aspekty ekonomiczne, społeczne i ekologiczne. Równocześnie poprzez organizowanie spotkań i tworzenie sieci kontaktów, wsparcie umożliwia poszerzenie horyzontów przedsiębiorców i zwiększenie pozytywnego wpływu ich projektów na zatrudnienie, terytorium, więzi społeczne, transformację ekologiczną i demokratyczne zarządzanie.

Przedsiębiorczość musi mieć wymiar społeczny
Najważniejszy jest rozwój lokalny, tworzenie miejsca pracy i promocja projektów ekologicznych, solidarnych i demokratycznych. Chodzi zarówno o liderów podmiotów ekonomii społecznej i solidarnej (ESS), jak i osoby znajdujące się w trudnej sytuacji (bezrobotni, korzystający ze świadczeń socjalnych) oraz grupy mające utrudniony dostęp do kredytu (mieszkanki i mieszkańcy dzielnic priorytetowych, kobiety, młodzież itd.). Nasze podejście do przedsiębiorczości ma głęboko społeczny wymiar.

Wspieramy różnorodne projekty z różnych sektorów, ze szczególnym uwzględnieniem:

  • Rolnictwa, wody i zrównoważonego żywienia;
  • Gospodarki obiegu zamkniętego i ponownego wykorzystania materiałów;
  • Dostępności handlu i usług w trudnych obszarach;
  • Solidarności i autonomii (włączanie społeczne, integracja, współpraca międzypokoleniowa, różnorodność);
  • Rozwoju i modernizacji mieszkań;
  • Mobilności i transportu.

Wsparcia finansowe szyte na miarę

Mamy dwa główne cele: ułatwienie dostępu do kredytu bankowego na korzystnych warunkach oraz finansowanie projektów o znaczeniu społecznym i lokalnym. Poprzez udzielanie gwarancji kredytowych i wsparcie doradcze France Active umożliwia przedsiębiorcom korzystanie z kredytów na warunkach konkurencyjnych i zgodnych ze standardami rynku. Inwestując i angażując współinwestorów, pozwalamy także na tworzenie solidnych planów finansowych oraz uruchamianie i rozwijanie działań o dużym wpływie społecznym i ekologicznym. Gwarancje kredytowe, pożyczki partycypacyjne, wkłady własne, dotacje – różnorodne narzędzia finansowe pozwalają nam aktywnie wspierać tysiące zaangażowanych i solidarnych projektów w całej Francji.


Proces finansowania składa się z pięciu etapów. Kontakt i przyjęcie: pierwszy krok to kontakt z jednym z 35 stowarzyszeń terytorialnych sieci France Active. Przedsiębiorca zostaje przyjęty i oceniane są jego potrzeby finansowe. Ekspertyza i wsparcie: po potwierdzeniu potrzeby wsparcia rozpoczyna się etap analizy projektu, w tym budowy planu finansowego oraz konsultacji z partnerami. Decyzja: analiza projektu kończy się przedłożeniem wniosku do komisji decyzyjnej, w której zasiadają eksperci i partnerzy. Realizacja: po zatwierdzeniu rozpoczyna się realizacja operacji (wysyłka dokumentów, podpisanie umowy, potwierdzenie operacji). I na koniec monitorowanie: relacja z przedsiębiorcą trwa przez cały czas trwania projektu.

Najważniejsze kryteria wsparcia to solidarność, solidność i zaangażowanie. Solidarność, bo wspieramy przedsiębiorców o nietypowym profilu, stawiając na współpracę i wzajemne wsparcie. Solidność, bo projekty muszą mieć stabilną podstawę ekonomiczną; pracujemy nad jej wzmocnieniem na dłuższą metę. Zaangażowanie, bo wsparcie obejmuje śledzenie projektów w pięciu wymiarach: zatrudnienie, terytorium, aspekt społeczny, ekologia, zarządzanie, aby stale wzmacniać ich pozytywny wpływ.

Koncept finansowania solidarnościowego

To pojęcie z lat 80. Finanse solidarnościowe stawiają finanse w służbie społeczeństwa i ludzi. Łączą osoby szukające sensu dla swoich oszczędności z przedsiębiorstwami i organizacjami o wysokiej wartości społecznej i/lub ekologicznej. Głównym celem nie jest zysk finansowy, lecz społeczna użyteczność wspieranych projektów. Finansowanie ma wspierać tych, którzy rozwiązują społeczne i ekologiczne wyzwania współczesnego świata. To finanse przygotowujące świat jutra, w których wartość tworzona jest przede wszystkim przez użyteczność społeczną i środowiskową.

Przykłady projektów

W samym 2024 roku wsparciem objęliśmy ponad 35 000 projektów. Wśród nich znajdują się liczne przedsiębiorstwa działające w obszarze solidarności i spójności społecznej. 

Miam Collectif to solidarnościowy bar/kantyna kolektywna, otwarta w centrum Perpignan, w dzielnicy „peryferyjnej”, która zmaga się z pustoszejącym handlem. To miejsce ma być otwarte dla całej dzielnicy i oferuje mieszkańcom wiele bezpłatnych aktywności, takich jak warsztaty kulinarne czy festiwale.

Fromagerie Le Habert, ESAT (zakład lub ośrodek wsparcia przez pracę) prowadzony jest przez stowarzyszenie Espoir 73 w Sabaudii. Placówka wspiera osoby z niepełnosprawnością psychiczną, oferując im zarówno rozwiązania mieszkaniowe, jak i szkolenia w zawodach rolniczych.

Minéka to projekt, który wspieramy od 2018 roku i który zbiera oraz redystrybuuje materiały budowlane w sektorze BTP (budownictwo i roboty publiczne), dając im drugie życie. Innym przykładem jest Huka, projekt przetwarzający odpady na kompost, który wzbogaca gleby w regionie Provence-Alpes-Côte d’Azur.

Dzięki działalności France Active w 2024 roku we Francji powstało i/lub przetrwało około 70 tys. miejsc pracy. Na stronie www.franceactive.eu można znaleźć więcej przykładów oraz materiały edukacyjne dotyczące francuskiej ekonomii społecznej. 

Słowo od redakcji: W Polsce powstawanie podmiotów ekonomii społecznej w dużej mierze opiera się na finansowaniu publicznym, a najważniejszym rezultatem tych działań jest tworzenie miejsc pracy dla osób wykluczonych z rynku i reintegracja zawodowa. Polska ekonomia społeczna kiełkuje głównie w Ośrodkach Wsparcia Ekonomii Społecznej, które wspierają start nowych inicjatyw i rozwój istniejących. We Francji przedsiębiorczość społeczna łączy się z szerokim wsparciem finansowym, nie tylko publicznym, ale też solidarnościowym, które umożliwia rozwój projektów mających znaczenie społeczne i ekologiczne. Okazuje się, że misja społeczna i trwały model biznesowy mogą iść w parze, a wsparcie finansowe może stać się narzędziem wzmacniania wpływu społecznego, a nie tylko tworzenia miejsc pracy. Podejście France Active można porównać do finansowania startupów, ale z wyraźnie społecznym celem. Podobnie jak inwestorzy w startupach, organizacja inwestuje w pomysł, wspiera rozwój przedsiębiorcy, pomaga skalować projekt i oferuje mentoring. Jest to  partnerstwo, które od początku uczy podmioty ekonomii społecznej myślenia w kategoriach przedsiębiorczości. Pokazuje, że żeby się utrzymać, trzeba zarabiać, a nie tylko liczyć na dotacje. Uczy, że lider ekonomii społecznej to również przedsiębiorca – a nie działacz zależny od pieniędzy samorządu.

  • Pełnomocniczka ds. europejskich i międzynarodowych France Active

Pytanie miesiąca

Co sądzisz o obecnym systemie edukacji w Polsce?