Budowanie partnerstwa na równych zasadach

Jednym z głównych wniosków konsultacji jest konieczność traktowania NGO jako równorzędnych partnerów w realizacji lokalnych zadań publicznych. Organizacje pozarządowe często są bliżej mieszkańców i ich problemów, co czyni je wartościowym źródłem wiedzy i doświadczenia. Samorządy powinny bardziej otwarcie korzystać z tego potencjału, nie ograniczając się jedynie do powierzania zadań w ramach konkursów grantowych. Szczególnie w mniejszych ośrodkach programy współpracy stanowią wyłącznie o powierzaniu zadań. Niemniej, w swojej pracy spotkałam też większe ośrodki, które zapomniały, że poza tym działaniem i tym programem, miasto posiada inne dokumenty strategiczne. Warto zadbać o to, aby współpraca JST z NGO była doceniana także przy rozwiązywaniu strategicznych problemów, co powinno znajdować ujęcie w programie współpracy. 

Transparentność i jasne zasady

Podczas konsultacji, w których brałam udział, zwracałam uwagę, że nie jest moim zamiarem pomoc w ułożeniu eleganckiego dokumentu. Papier przyjmie wszystko. Wielu przedstawicieli NGO zwracało mi uwagę na problem niedostatecznej transparentności w procesie przyznawania środków na realizację zadań publicznych. Czyli – diabeł tkwi w szczegółach, a więc w regulaminach, które w dalszej kolejności będą tworzone do każdego konkursu. Współpraca JST z organizacjami powinna opierać się na przejrzystych procedurach i dialogu w trakcie całego procesu – od konsultacji programów współpracy, po ogłoszenia konkursów i monitorowanie efektów działań.

Edukacja i wzajemne zrozumienie

Dostrzegam także potrzebę wzmacniania kompetencji zarówno po stronie JST, jak i NGO. Warsztaty, spotkania informacyjne i szkolenia mogą pomóc w lepszym zrozumieniu ograniczeń i możliwości obu stron. Zrozumienie przepisów, procedur i wspólnych celów to klucz do skutecznej współpracy.

Długofalowe planowanie i stabilność finansowa

Jednym z najbardziej palących problemów zgłaszanych przez organizacje była niestabilność finansowania i brak długoterminowych perspektyw. Programy współpracy powinny uwzględniać możliwość realizacji projektów wieloletnich, co pozwoli NGO na bardziej efektywne zarządzanie zasobami i rozwijanie swoich działań. Zgłaszanie takich uwag często było odrzucane. 

Dialog jako podstawa współpracy

Konsultacje programów współpracy pokazały, że otwartość na rozmowy i wspólne wypracowywanie rozwiązań przynosi wymierne korzyści. Organizacje pozarządowe są gotowe angażować się w życie lokalnych społeczności, pod warunkiem że ich głos jest wysłuchiwany i uwzględniany w procesach decyzyjnych. 

Refleksje z konsultacji w województwie pomorskim wskazują, że recepta na udaną współpracę JST z NGO opiera się na partnerstwie, transparentności i długofalowym myśleniu. Wspólny rozwój lokalnych społeczności wymaga jednak konsekwencji i wzajemnego zrozumienia. Tylko poprzez otwarty dialog i wspólne zaangażowanie można osiągnąć trwałe efekty, które przysłużą się mieszkańcom regionu.

Jako Rzecznik Pomorskich NGO wyrażam nadzieję, że te wnioski staną się inspiracją dla samorządów w całym województwie do bardziej świadomego i efektywnego podejścia do współpracy z organizacjami pozarządowymi.