Miękkie kompetencje czy twarde umiejętności ? Czego uczy praca w NGO 

Kariera zawodowa w NGO bywa wyzwaniem. Dużo mówi się o niskich wynagrodzeniach, nadmiarze biurokracji i braku stabilności — dlatego chciałabym, aby ten tekst był małym przypomnieniem, ile ta praca daje w zamian — zwłaszcza w kontekście kompetencji miękkich. 

Powiedz, co koordynowałeś(aś), a powiem Ci kim jesteś

Trzeci sektor, choć kojarzony głównie z misją społeczną, jest także przestrzenią dynamicznego rozwoju zawodowego. Kiedy pomyślę sobie o moich doświadczeniach w NGO, przychodzi mi na myśl jedno słowo: SPRAWCZOŚĆ. Po pierwsze jako budowanie własnej wartości poprzez “bycie skutecznym” i “dowożenie zadań”, a po drugie jako budowanie relacji. To dzięki nim SPRAWIAMY jako animatorzy(ki), koordynatorzy(ki), działacze(ki), że w naszym otoczeniu dzieją się różne rzeczy. W dobie dynamicznego rozwoju technologii i sztucznej inteligencji, która coraz skuteczniej zastępuje człowieka w wielu zawodach to właśnie kompetencje miękkie1, które rozwijamy w relacjach międzyludzkich, mogą stać się jednym z najcenniejszych zasobów na rynku pracy.

Nie matura, lecz… konkretne umiejętności

Z raportu Manpower Group2 „Niedobór talentów 2023” wynika, że 72% firm w Polsce ma trudności ze znalezieniem pracowników o potrzebnych umiejętnościach. Największy problem stanowi brak osób, które potrafią radzić sobie ze stresem i szybko adaptować się do nowych warunków – tak wskazało 34% firm. Autorzy raportu podkreślają również, że na każdym etapie kariery kluczowe są również takie cechy jak umiejętność komunikacji, empatyczne przywództwo oraz zdolność do przyswajania i dzielenia się wiedzą. Wszystko to stanowi dziś niezwykle ceniony zestaw kompetencji na rynku pracy. Czy to nie brzmi jak profil cech charakteryzujących większość pracowników NGO? Co w takim razie jest supermocą pracowników organizacji pozarządowych?

Zarządzanie projektami w praktyce

Wielozadaniowość: od organizacji kampanii społecznych, przez pisanie wniosków o granty, po koordynację wydarzeń – wszystko to wymaga umiejętności zarządzania projektami. Pamiętam jak ciężko było mi odpowiedzieć na pytania znajomych “A co Ty właściwie robisz w tej Fundacji?” Bo projektów i zadań w nich było tyle, że pół dnia zajęłaby mi odpowiedź. Żadna z tych rzeczy nie byłaby możliwa do zrealizowania bez planowania, delegowania zadań, monitorowania postępów i rozliczania efektów – wszystko w często ograniczonych ramach czasowych i budżetowych3. Takie doświadczenia stają się bezcenne także w świecie komercyjnym, gdzie zarządzanie projektami jest jedną z kluczowych kompetencji.

Praca w różnorodnych zespołach

NGO przyciągają ludzi w różnym wieku, z różnych środowisk, kultur i doświadczeń, co czyni je doskonałą przestrzenią do rozwijania umiejętności pracy w różnorodnych zespołach. Moją pierwszą najbliższą współpracowniczką była osoba o ponad 40 lat ode mnie starsza! Dzięki temu ja czerpałam z jej doświadczenia, a ona z moich umiejętności poruszania się w świecie nowych technologii. Myślę, że obie bardzo dużo wyniosłyśmy z tej współpracy, bo jak brzmi znane powiedzenie “Kto przewiezie swoją łodzią na drugi brzeg — sam też tam dopływa”. Współpraca z wolontariuszami, ekspertami, partnerami biznesowymi czy beneficjentami projektów uczy empatii, komunikacji i budowania relacji. 

Kreatywne rozwiązywanie problemów

Praca w NGO to często działanie w warunkach ograniczonych zasobów4 – czy to finansowych, czy personalnych. To zmusza do szukania nieszablonowych rozwiązań, by osiągnąć zakładane cele. A nasi odbiorcy i współpracownicy są bardzo różni i mają różne potrzeby. Ku mojemu zaskoczeniu, gdy przyszłam do NGO na staż — najważniejszą osobą w naszym biurze odpowiedzialną za m.in. przelewy była osoba niedowidząca! Potem przekonałam się, że nikt tak dokładnie nie sprawdza umów i rachunków jak ona. Umiejętność myślenia kreatywnego i elastycznego adaptowania się do zmieniających się warunków to kluczowe kompetencje przyszłości. 

Żeby zapalać innych, samemu trzeba płonąć

Zdolność do motywowania zespołu, empatia, kreatywność czy radzenie sobie ze stresem – te cechy są integralne w pracy w NGO. Ja miałam to szczęście trafić na przełożonych, którzy wrzucali mnie na nieznane wody i mówili: to nic, że nie masz doświadczenia — ZRÓB, a je zdobędziesz. I tak też było. Zaczynając od prac biurowych, przez organizację wydarzeń i szkoleń, aż po robienie ogólnopolskich badań społecznych i występy publiczne na scenie. W NGO, dzięki skutecznym liderom nauczyłam się, że rozwój i doświadczenie zdobywamy wtedy, gdy jesteśmy w sytuacjach, które wykraczają poza nasze pierwotne plany i oczekiwania. 

Sieciowanie i budowanie relacji

Dziś często spotkania twarzą w twarz zastępują wideokonferencje, a rozmowy – wiadomości tekstowe. W efekcie mamy coraz mniej okoliczności do doskonalenia się w budowaniu bezpośrednich relacji. Organizacje pozarządowe często współpracują z różnymi interesariuszami – od samorządów i instytucji publicznych po firmy prywatne i inne NGO. A zgodnie z teorią 6 stopni oddalenia5 każdego z nas dzieli tylko sześć kontaktów od innej, dowolnie wybranej osoby na świecie! Pracownicy trzeciego sektora zdobywają umiejętność efektywnego sieciowania i negocjacji, co otwiera wiele różnych drzwi. 

Podsumowując

Trzeci sektor pokazuje, że WARTO robić rzeczy, które nawet jeśli nie przyniosą nam kokosów — będą realną zmianą, która wpłynie na JAKOŚĆ naszego życia w społeczeństwie. Kariera w NGO może być świetnym startem dla młodych profesjonalistów, jak i wyzwaniem dla poszukujących rozwoju i zawodowych ambicji. Owszem, to także ciężka praca, biurokracja, a czasem prawdziwa szkoła życia, ale gdy się ją już przejdzie, to wachlarz kompetencji jest imponujący. Pamiętajmy o naszych supermocach, zwłaszcza gdy dopadnie nas ich spadek podczas zimowych wieczorów ze składaniem sprawozdań z projektów. Niech moc będzie z Wami!

  1.  Socha, Z. i Szymczak, S. (red). (2023). Nie tylko doświadczeniei kompetencje miękkie. Analiza regionalnego zapotrzebowania na kompetencje i kwalifikacje w wybranych branżach. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
    ↩︎
  2. https://www.manpowergroup.pl/wp-content/uploads/2023/05/Raport_ManpowerGroup_Niedobor_Talentow_2023-1.pdf ↩︎
  3. Raport z badania “Finansowanie organizacji pozarządowych przez jednostki samorządu terytorialnego w 2020 i 2021r “, Kwidzyn 2021 ↩︎
  4.  Krzysztof Stachura, Kondycja zatrudnienia w trzecim sektorze, Raport z badań zrealizowanych w projekcie „Naprawdę nie masz wpływu? Ku stabilnemu zatrudnieniu w organizacjach pozarządowych” Gdańsk 2022
    ↩︎
  5. https://pl.wikipedia.org/wiki/Sze%C5%9B%C4%87_stopni_oddalenia ↩︎

  • Jej pasją są ludzie i słowa. Z wykształcenia socjolog (z zamiłowaniem do badań przemian tożsamości i socjologii sportu). Od wielu lat związana z sektorem pozarządowym jako wolontariuszka, koordynatorka, badaczka i animatorka, a także konferansjerka (prowadząca różne wydarzenia, gale i konferencje).

Pytanie miesiąca

Współpraca międzypokoleniowa pozwala na jeszcze lepsze działanie