Dać rzeczy słowo — czyli po co nam Rzecznik Pomorskich NGO?

Województwo pomorskie od lat charakteryzuje się dynamicznym rozwojem sektora organizacji pozarządowych. Zwłaszcza małych i średnich, które pełnią niezwykle ważną rolę w budowaniu społecznego kapitału i wspieraniu lokalnych inicjatyw. Organizacje te, choć działają na rzecz dobra publicznego, napotykają na liczne bariery i trudności, które ograniczają ich możliwości rozwoju.
Dać rzeczy słowo — czyli po co nam Rzecznik Pomorskich NGO?

Problemy, z którymi mierzą się małe i średnie organizacje

Jednym z głównych wyzwań, przed którymi stają małe i średnie organizacje pozarządowe, jest skomplikowany system prawny i administracyjny, w którym muszą funkcjonować. Organizacje te często nie mają zasobów, aby zatrudniać specjalistów z zakresu prawa, księgowości czy zarządzania, co skutkuje problemami w kwestiach formalnych, takich jak rozliczanie dotacji, pisanie wniosków czy prowadzenie dokumentacji.  Ponadto zdarza się, że potrzebują wsparcia w  relacjach z administracją publiczną. Ciałem powołanym do mediacji i wsparcia organizacji w takich momentach są Rady Organizacji Pozarządowych lub lokalne Rady Działalności Pożytku Publicznego. Jednakże nie funkcjonują one w każdym miejscu na Pomorzu lub też funkcjonują słabo i nie wykazują inicjatywy

Funkcja rzecznika jako odpowiedź na potrzeby sektora

W obliczu tych wyzwań, powołanie rzecznika organizacji pozarządowych w województwie pomorskim stanowi istotny krok w kierunku poprawy warunków funkcjonowania tego sektora. Rzecznik ma wspierać organizacje pozarządowe poprzez takie działania jak:

Monitoring – związany z pracami nad programami współpracy samorządów z organizacjami pozarządowymi i ich wykonaniem w wybranych gminach/ miastach/powiatach.

Informacja – zbieranie i rozpowszechnianie informacji na temat: sytuacji sektora obywatelskiego w województwie pomorskim, procesów partycypacji społecznej, narzędzi wpierających rozwój demokracji oraz transparentności samorządów i organizacji pozarządowych.

Rzecznictwo – spotkania z przedstawicielami samorządów i NGO, spotkania z przedstawicielami sektora obywatelskiego – udzielanie porad, pomoc w przygotowaniu wniosków o udostępnienie informacji publicznej, możliwość opracowywania ekspertyz prawnych w specyficznych przypadkach, monitoring spraw/problemów zgłaszanych przez NGO.

Jednym z kluczowych zadań rzecznika byłby także udział w procesach legislacyjnych i konsultacjach społecznych na szczeblu regionalnym. Organizacje pozarządowe, zwłaszcza te mniejsze, często nie mają wystarczających zasobów, aby aktywnie uczestniczyć w tych procesach, a to skutkuje brakiem uwzględnienia ich potrzeb w tworzeniu prawa. Rzecznik, będąc głosem sektora, mógłby wpłynąć na kształtowanie przepisów, które lepiej odpowiadałyby realnym potrzebom małych i średnich NGO-sów. 

Zatem rzecznictwo w tym zakresie to zbieranie informacji o problemach sektora i planistyczna praca nad łączeniem potrzeb różnych stron dialogu społecznego, z wyłączeniem sieciowania i wymianą dobrych praktyk interesantów. Docieranie do informacji i odpowiednie zarządzanie danymi — to nadawanie treści temu, co w sektorze niedopowiedziane a konieczne do wprowadzania zmian i rozwiązywania problemów. 

Fundacja RC zareagowała na tak zdiagnozowaną potrzebę pomorskich organizacji pozarządowych i uruchomiła w październiku biuro Rzecznika Pomorskich NGO. Rolę Rzecznika pełni Marta Dietrich, która w pierwszym miesiącu pracy przyjęła i rozpoznała 6 skarg. 

Zgłaszane sprawy dotyczą bardzo różnych obszarów.  To sytuacje naglej utraty lokalu czy braku porozumienia z podmiotem użyczającym. Zgłoszenia dotyczą aspektów prawnych. Czasem wynikają z braku rozumienia zapisów umów, a czasem z potrzeby jak najlepszego się z nich wywiązania w nowej dla organizacji sytuacji. Mają … różny kaliber. Wszystkie są dowodem na to, że funkcja, którą na siebie wzięłam, jest potrzebna. Czy temu podałam? Czas pokaże. Na szczęście… nie jestem w tym sama.

Biuro mieści się w siedzibie Fundacji w Gdańsku Oliwie przy ul. Wita Stwosza 23. 

  • Rzecznik Pomorskich NGO. Socjolożka. Ewaluatorka działań społecznych. Trenerka fundraisingu. Badaczka Pomorskiej Pracowni Badań Obywatelskich.

Pytanie miesiąca

Co możemy zrobić, aby poprawić dostęp do kultury dla osób, które mają do niej ograniczony dostęp ze względu na miejsce zamieszkania, brak środków czy przestrzenną izolację?